Türkiye: CFWIJ Basın Özgürlüğü Üzerinde Giderek Artan Baskılardan Endişe Duyuyor
Yer: Türkiye
Tarih: 8 Haziran, 2021Available in: 🇬🇧 English
Türkiye’de basın özgürlüğü için kara bir gün yaşanıyor. Bugün dört gazeteci, haklarında terör suçlamalarıyla açılan dört ayrı davadan hakim karşısına çıktı. Her bir gazetecinin davası bilirkişi raporları, tanık dinlemeleri, mazeret bildirmeleri gerekçe gösterilerek tekrar ertelendi. Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ) olarak sürekli ertelenen davaların gazetecileri yıpratma ve sindirme amacıyla uygulanan yeni bir yöntem olduğunu biliyor, gerçeklerin açığa çıkmasını sağlayan gazeteciler hakkında derhal beraat kararı verilmesini talep ediyoruz. “Gazetecilik suç değildir” demeye devam edeceğiz.
8 Haziran 2021 günü, Türkiye’de yine basın özgürlüğü için en kara günlerden biri yaşanıyor. Bugün dört kadın gazeteci, terör suçlamalarıyla yargılandıkları davalarla hakim karşısına çıktı. Mezopotamya Ajansı (MA) muhabiri Ruken Demir, Jin News muhabiri Melike Aydın, gazeteciler Sadiye Eser ve Canan Coşkun, gazetecilik faaliyetleri gerekçe gösterilerek terör suçlamalarından yargılanıyor.
Gazeteci Ruken Demir ve Melike Aydın’a yönelik yürütülen eş zamanlı operasyonlarla evlerine baskın yapılmış iki gazeteci de dört günlük gözaltı süresinin ardından 16 Kasım 2019 tarihinde tutuklanmıştı. Ruken Demir, gözaltı süresinde polisler tarafından darp edilmiş, cezaevi girişinde çıplak aramaya maruz kalmıştı. Gazeteci, tutukluluk süresinde de insanlık dışı birçok muameleye maruz bırakılmıştı. Sağlık sorunları doktor tarafından onaylanmasına rağmen hastaneye sevki gerçekleşmemiş, dışarıya bilgi sızdırdığı ileri sürülerek mektuplaşması dahi yasaklanmıştı. 115 günlük tutukluluk süresinin ardından gazeteci, 6 Mart 2020’de görülen ilk duruşmada yurtdışı yasağı ve adli kontrol şartıyla tahliye edilmişti.
MA muhabirinin ‘silahlı terör örgütüne üye olmak’ iddiasıyla yargılandığı dava halen devam ediyor. Gazeteci, cezaevlerindeki açlık grevleri ve Kazdağları’nda düzenlenen eylemlere yönelik yaptığı haberler, özetle gazetecilik faaliyetleri gerekçe gösterilerek terör suçlamalarıyla yargılanıyor.
DEMİR’İN DURUŞMASI ALTINCI KEZ ERTELENDİ
Tahliye edildiğinden beri altı kez hakim karşısına çıkan Demir’in bugün görülen davası yine ertelendi. Mahkeme bu kez de mahkeme heyetinin değişmesi nedeniyle ve siber inceleme sonucunun beklenmesine karar vererek bir sonraki duruşmayı 5 Ekim 2021 tarihine erteledi. CFWIJ’e konuşan Demir, el konulan üç bilgisayarından ikisinin kendisine geri iade edilmesine rağmen diğerine dair hiçbir bilgi edinemediğini söyledi.
DEMİR: TÜRKİYE GAZETECİLİK KARNESİNDE SINIFTA KALDI
Demir, tutuklanan ne ilk ne de son gazeteci olduğunu belirterek başladı sözlerine. Birçok meslektaşının ‘komik’ gerekçelerle tutuklandığını vurgulayan gazeteci, “Mesleğimizi yaptığımız için tutuklandık. Bugün Türkiye'de basının yüzde 95’i istisnasız tek kişinin ağzından çıkan şeyleri yazıyorlar. Yüzde 5’i ise gerçekleri yazdığı için ya gözaltına alınıyor ya tutuklanıyorlar ya da baskılara maruz kalıyor. Türkiye’nin gazetecilere yönelik karnesinde bakıldığında maalesef sınıfta kalıyor. Çünkü kendinden olmayanı ötekileştiriyor.” dedi.
Yargılandığı davada hakkında ‘silahlı terör örgütüne üye olmak’ suçlaması iddia edildiğini vurgulayan gazeteci, “Neyim silah? Kameram mı? Fotoğraf makinem mi? Yoksa bilgisayarım mı? Çok komik değil mi? Bunlar bu ülkede silah sayılıyor maalesef.” ifadelerini sözlerine ekledi. Duruşmaların ertelenmesini mevcut iktidarın yıldırma politikası olarak nitelendiren Demir, mesleğini yapmaya devam edeceğini belirtti.
Bugün görülen bir başka dava ise eski MA muhabiri Sadiye Eser’e aitti. Eser’in duruşması da dördüncü kez ertelendi. Gazeteci de tıpkı Ruken Demir gibi ‘silahlı terör örgütüne üye olmak’ suçlamasıyla yargılanıyor. 29 Kasım 2019'da MA ofisinden çıktıktan sonra gözaltına alınan gazeteci, 2 Aralık 2019'da gizli tanık ifadeleriyle tutuklanmıştı. Gazeteci 26 Mart 2020’de görülen ilk duruşmada adli kontrol şartıyla tahliye edilmişti. Eser’in davası Mart 2020’den beri devam ediyor. Gazeteci hakkında yedi yıldan 15 yıla kadar hapis cezası isteniyor.
ESER: DURUŞMAYI DEMOKRASİNİN KILICI OLARAK KULLANMAK İSTİYORLAR
CFWIJ’ye konuşan gazeteci Sadiye Eser dava sürecini ve Türkiye’de basın özgürlüğünün geldiği noktaya dair değerlendirmesinde, “Türkiye’de basının özgür olup olmadığını anlamak için çok büyük bir araştırma içine girmeye gerek yok. Sadece adliye salonlarına baksak bugün basının Türkiye’de ne durumda olduğunu görürüz.” dedi. Birçok meslektaşının haber takibi yapmak yerine açılan davalar yüzünden vaktinin çoğunu adliyede geçirdiğini vurgulayan gazeteci, “Bu başlı başına Türkiye’de basının özgür olmadığını net bir şekilde ortaya koyuyor.” ifadelerini kullandı. Gazeteci Sadık Topaloğlu’yla birlikte yargılandığı dava dosyasının asılsız suçlamalarla dolu olduğunu söyleyen Eser, hakkında ifade veren tanığın görülen dört duruşmada da ortada olmadığını söylüyor. Gazeteci, “Aslında onlarda çok iyi biliyor ki bu dosyadan bir suç ve ceza çıkmaz ama duruşmayı demokrasinin kılıcı olarak kullanmak istiyorlar.” diyor.
İstanbul 22. Ağır Ceza Mahkemesinde bugün görülen duruşmada, Özgür Baran adlı tanığın talimatla duruşmaya getirilerek dinlenmesine karar verildi. Dava dördüncü kez ertelendi. Sadiye Eser’in bir sonraki duruşması 21 Eylül 2021 tarihinde görülecek.
CANAN COŞKUN HAKKINDA ÜÇ YIL HAPİS CEZASI TALEP EDİLDİ
Davası görülen bir diğer gazeteci ise Canan Coşkun’du. Gazeteciler Canan Coşkun, Ali Açar ve Cansever Uğur’un “terörle mücadelede görev almış kişileri terör örgütlerine hedef göstermek” suçlamasıyla yargılandığı dava beşinci kez ertelendi. Esas hakkında mütalaasını veren savcı, gazeteci Coşkun hakkında üç yıl hapis cezası talep etti. Mahkeme, mütalaaya karşı savunmaların tamamlanması için davayı 7 Ekim 2021 tarihine erteledi.
Gazeteci, 16 Haziran 2013’te, Taksim Gezi Parkı eylemleri sırasında, polis tarafından atılan biber gazı kapsülünün başına isabet etmesi sonucu hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın öldürülmesine ilişkin açılan soruşturmayla ilgili yaptığı haber sonucu yargılanıyor. Davaya konu olan haber, “Berkin Elvan’ı Vurduğu İddia Edilen Polis Görev Yerini Hatırlamadı” başlığıyla, 11 Mart 2016’da Cumhuriyet gazetesinde yayınlanmıştı.
Bu dava gazeteci Coşkun’a açılmış ilk dava değil üstelik. Daha önce de gazeteci Erdem Gül ve Can Dündar hakkında verilen tutuklama kararına yönelik yazdığı “Erdoğan buyurdu, gazetecilik tutuklandı” başlıklı yazısı nedeniyle Cumhurbaşkanına hakaret ettiği gerekçe gösterilerek, hakkında dava açılmış, dava sonucunda Coşkun beraat etmişti.
GAZETECİ MELİKE AYDIN’A BERAAT
Jin News muhabiri Melike Aydın’ın bugün görülen davasında ise mahkeme delil yetersizliğinden gazetecinin beraatına hükmetti. Gazeteci MA muhabiri Ruken Demir’le birlikte 16 Kasım 2019’da tutuklanmış, 30 Ocak 2020’de mahkemenin verdiği ara kararla tahliye edilmişti. Gazeteci hakkında açılan davanın dördüncü duruşması bugün İzmir 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Davada Aydın’ın haber kaynaklarıyla yaptığı telefon görüşmeleri ve el konulan “Kürt Siyasetinin Mor Rengi” isimli kitap ve benzeri deliller gerekçe gösterilerek, hakkında yedi yıl altı aydan 15 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanıyordu. Mahkeme bugün delil yetersizliğinden gazetecinin beraatına karar verdi.
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak bir gün içerisinde dört ayrı gazeteci hakkında gazetecilik faaliyetleri gerekçe gösterilerek açılan davaları kınıyoruz. Gazeteciler gerçekleri yazmakla yükümlüdür. Asılsız gerekçelerle yargılanamazlar. Bugün, Türkiye için basın özgürlüğü açısından kara bir gün daha yaşandı. Tekrarının yaşanmaması için yargılanan tüm gazetecilerin, bugün beraat eden Melike Aydın gibi, özgür kalmasını talep ediyoruz. Gazetecilik suç değildir.
***
Gazetecilikte Kadın Koalisyonu, kadın gazetecilere yönelik küresel bir destek örgütüdür. Dünyanın dört bir yanındaki birçok ülkedeki kadın gazeteciler için mentörlük projesine öncülük eden ve kadın gazeteciler için özgür basın ortamına odaklanan ilk örgüttür. Kadın Gazeteciler Koalisyonu olarak dünyanın herhangi bir yerindeki kadınlara yönelik her türlü suistimalin durumunu ayrıntılı bir şekilde belgelemekteyiz. Bireyler ile kurumları bir araya getiren sistemimiz, kadın gazetecilerin endüstride çalışmasına yardımcı olmak için gereken deneyim ve danışmanlığı bir araya getirir. Amacımız, kadın gazetecilerin güvenle çalışabileceği ve gelişebileceği güçlü bir mekanizma geliştirilmesine yardımcı olmaktır.
Daha fazla bilgi için web sitemizi ziyaret edebilirsiniz: www.womeninjournalism.org
The Coalition For Women In Journalism closely monitors the incidents in Turkey with great concern. Since March 8, Women's Day, police violence against women journalists increasingly continues in the country. As the coalition, we urge the Turkish state to provide a free environment for journalists. Following the news is our most fundamental democratic right to report. We demand the immediate release of our detained colleagues. Journalism is not a crime. Journalism cannot be prevented.
If you have been harassed or abused in any way, and please report the incident by using the following form.