Türkiye: Gazeteci Sultan Eylem Keleş’e Hapis Cezası Verildi

Yer: Türkiye, İzmir
Tarih: 14 Mart, 2022

Available in: 🇬🇧 English

*17 Mayıs 2022 tarihinde güncellenmiştir

Gazeteci Sultan Eylem Keleş’e savunması alınmadan ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasından bir yıl iki ay 17 gün hapis cezası verildi. Gazetecinin yedi yıl önce paylaştığı sosyal medya paylaşımları suç unsuru olarak görüldü. Gazeteci verilen cezanın ardından Anayasa Mahkemesine (AYM) başvurdu. Gazetecilikte Kadın Koalisyonu (CFWIJ) olarak Sultan’a verilen cezayı kınıyoruz. Hiçbir gazeteci mesleki faaliyetleri nedeniyle yargılanamaz. Gazeteciye verilen söz konusu ceza ifade özgürlüğüne yapılmış bir saldırıdır. 

 Gazeteci Sultan Eylem Keleş’in yedi yıl önceki sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ‘Cumhurbaşkanına hakaret’ suçlamasıyla yargılandığı davanın ikinci duruşmasında gazetecinin savunması alınmadan 10 Mart 2022 tarihinde hüküm verilmişti. İzmir 2. Asliye Ceza Mahkemesinde görülen davada gazeteci bir yıl iki ay 17 gün hapis cezasına çarptırılmıştı. 

Gazeteci ve Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA) hukuk birimi AYM’ye başvuru yaparak karara itiraz etti. Yapılan başvuruda, kararın verildiği duruşmada avukatın sunduğu mazeret dikkate alınmadan ve gazetecinin son savunması dinlenmeden hükmün açıklanması ile Anayasa’nın 36. maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 6. maddesi kapsamında korunan adil yargılanma hakkının ihlal edildiği belirtildi. Gazeteciye verilen cezanın sosyal medya paylaşımlarının dikkate alınarak verilmesinin vurgulandığı başvuruda,  Anayasa’nın 25, 26, 28. maddeleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10’uncu maddesi kapsamında korunan “ifade özgürlüğü”nün ihlal edildiği söylendi. “Eleştiri hakkı, ifade özgürlüğünün doğal bir sonucudur” vurgusu yapılan başvuruda, “AİHM ve AYM’nin istikrar kazanan kararları, ne kadar sert ve incitici olsalar dahi eleştiri hakkına müdahale yapılmaması gerekliliğini çoğulcu demokrasinin olmazsa olmazı olarak görmektedir. Ancak bu durumda dahi ifade özgürlüğüne yapılan müdahale Anayasa’ya ve AİHS’e aykırıdır” ifadeleri kullanıldı.

Başvuruda ayrıca gazetecinin 2015 yılındaki sosyal medya paylaşımlarının güvenlik güçleri tarafından hukuka aykırı biçimde ortaya çıkarıldığı vurgulandı. “AİHM, başvurusunun da ceza almasına yol açan TCK’nın 299. maddesiyle ilgili değerlendirmesinde, cumhurbaşkanına hakaret suçunu düzenleyen maddenin AİHS’in ruhuna uygun olmadığına karar vermiştir” ifadeleriyle daha önce kazanım elde etmiş Vedat Şorli’nin davası hatırlatıldı.

9 Mart 2022’de Elazığ’a yolculuk ederken gerekçe gösterilmeden havaalanında gözaltına alınan gazeteci, tebligatla serbest bırakılmıştı. Serbest bırakıldıktan bir gün sonra emniyete ifade veren gazeteci, 10 Mart’ta görülen davada savunması alınmadan hüküm verilmişti.

Resmi Twitter hesabından açıklama yapan Sultan Eylem Keleş, “İki gün önce Elazığ'da gözaltına alınarak ifade verdiğim ve avukatımla birlikte hiç mahkeme yüzü görmediğimiz cumhurbaşkanına hakaret davasının bugün görülen ikinci duruşmasında bir yıl beş ay ceza aldım.” ifadeleriyle hakkında verilen hapis cezasını duyurmuştu

2 gün önce Elazığ'da gözaltına alınarak ifade verdiğim ve avukatımla birlikte hiç mahkeme yüzü görmediğimiz cumhurbaşkanına hakaret davasının bugün görülen 2. duruşmasında 1 yıl 5 ay ceza aldım. Valla adaletin hızı gözlerimi yaşattı, hayrolsun bakalım. :)

— Sultan Eylem Keleş (@esultankeles) March 10, 2022

CFWIJ yargılama süreciyle ilgili konuşan gazeteci Medya ve Hukuk Çalışmaları (MLSA) savunucularının savunmanlığını üstlendiği davada adil yargılanma hakkı ihlal edildiği için konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacaklarını açıklamıştı. Gazeteci, “Ne ben ne de avukatım mahkemede savunma yapılmadan, mahkeme kararı yüzümüze okunmadan hakkımızda karar verildi.” ifadelerini kullanmıştı. 

Söz konusu dava gazeteciye yönelik açılan ilk dava değil. Sultan daha önce de bağımsız gazeteci olarak çalıştığı dönemde İstanbul Boğaziçi Üniversitesi önünde teknoloji mağazasında çalışan BİMEKS işçilerinin düzenlediği protestoyu takip ederken, polis saldırısına uğramış, gazeteci gözaltına alınmıştı. Aradan geçen iki yılın ardından 17 Eylül 2020’deki yaptığı haber takibine yönelik gazeteciye ‘görevi yaptırtmamak için direnme’ ve ‘hakaret’ suçlamalarıyla dava açılmıştı. Davanın ilk duruşması 13 Eylül 2022’de İstanbul 56. Asliye Ceza Mahkemesi’nde görülecek.

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak 2022’nin başından şimdiye kadar Türkiye’de yargılanan kadın gazeteciler hakkında 30’dan fazla dava dosyasını takip ettik. Türkiye’de kadın gazeteciler mesleki faaliyetleri veya sosyal medya paylaşımları gerekçe gösterilerek ciddi suçlamalarla yargılanıyorlar. Ülkede var olan yasal yolla taciz vakaları son derece endişe verici bir noktaya ulaşmıştır. Gazeteciler kamuoyunu ilgilendiren gelişmeleri aktarmakla yükümlüdür. Sultan Eylem Keleş’e ifade özgürlüğü kapsamına giren bir nedenle cezalandırılması kabul edilemez. Gazeteci hakkında verilen cezanın derhal bozulmasını talep ediyoruz. Gazetecilik suç değildir.

Gazetecilikte Kadın Koalisyonu, kadın gazetecilere yönelik küresel bir destek örgütüdür. Dünyanın dört bir yanındaki birçok ülkedeki kadın gazeteciler için mentörlük projesine öncülük eden ve kadın gazeteciler için özgür basın ortamına odaklanan ilk örgüttür. Gazetecilikte Kadın Koalisyonu olarak dünyanın her yerindeki kadınlara yönelik her türlü hak ihlalini ayrıntılı bir şekilde belgelemekteyiz. Bireyler ile kurumları biraraya getiren sistemimiz, kadın gazetecilerin sektörde özgürce çalışmasına yardımcı olmak için gereken deneyim ve danışmanlığı bir araya getirir. Amacımız, kadın gazetecilerin güvenle çalışabileceği ve gelişebileceği güçlü bir mekanizma geliştirilmesine yardımcı olmaktır.

If you have been harassed or abused in any way, and please report the incident by using the following form.